Propozycja utworzenia rezerwatu krajobrazowego Trojan, obejmującego frabment doliny Bugu o powierzchni ok. 280 ha, położonego w gminie Sarnaki została przedstawiona w dokumentacji Parku Krajobrazowego "Podlaski Przełom Bugu" w roku 1993. W roku 1995 została sporządzona "dokumentacja przyrodnicza rezerwatu Trojan", obejmująca obszar o pow. 207,94 ha. W granice rezerwatu wchodzą gruty prywatnych właścicieli, Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz grunty administrowane przez Lasy Państwowe (N-ctwo Sarnaki).

TPomimo bogatej awifauny tego rezerwatu,w.w dokumentacja zawiera niemal wyłącznie charakterystykę botaniczną projektowanego rezerwatu. Przedmiotem ochrony jest zachowanie zróżnicowanych zbiorowisk roslinnych odznaczających się wysokim stopniem nauralności oraz bogatej flory i fauny z obecnością wielu gatunków rzadkich i chronionych. Wyróżniono tu 21 zbiorowisk roślinnych w tym wiele wodnych i szuwarowych występujących w starorzeczach. Częściej niż w innych starorzeczach można tu spotkać zespół "lilii wodnych" Nupharo-Nymphaeetum albae . Z zespołem tym graniczy często zespół strzałki wodnej i jeżogłówki pojedyńczej Sagittario-Sparganietum emersi . Wypłycone starorzecza zarasta zespół Hydrocharitetum morsus-ranae z dominacją osoki aloesowatej Stratiotes aloides . Na powierzchni wody unoszą się skupienia rzęs, które tworzą zbiorowisko Lemno-Spirodeletum polyrrhizae . Przy brzegach starorzeczy z płytką wodą dominują zbiorowiska szuwarowe, np. szuwar szerokopałkowy Typhetum latifoliae , tatarakowy Acoretum calami , mannowy Glycerietum maximae , mozgowy Phalaridetum arundinaceae , trzcinowy Phragmitetum communis oraz szuwar skrzypowy Equisetetum limosi . W jednym ze starorzeczy rosną duże płaty wysokiego szuwaru oczeretowego Sciripetum lacustris . Rozległe obniżenia przy starorzeczach wypełnia zespół wysokich turzyc kępowych Caricetum elatae z dominacją turzycy sztywnej Carex elata .

Niskie murawy piaskowe porasta barwny zespół Diantho-Armerietum z większym udziałem goździka kropkowanego Dianthus deltoides i przytuli właściwej Galium verum . Na tarasie zalewowym Bugu, na pograniczu muraw piaskowych i zarosli wierzbowych, występuje rzadkie zbiorowisko z lepiężnikiem kutnerowatym Petasites spurius . Trwałe zbiorowisko naturalne, zasiedlające taras zalewowy wzdłuż koryta rzeki, tworzą wikliny nadrzeczne– Salicetum triandro-viminalis , z którymi sąsiaduje najcenniejsze zbiorowisko rezerwatu łęg wierzbowo-topolowy Salici-Populetum . W pobliżu gajówki Trojan znajdują się największe płaty olsu porzeczkowego Ribo iger-Alnetum , a wpółnocno-wschodniej części rezerwatu występuje grąd Tilio-Carpinetum z typowo wykształconym runem. Ciekawa i bogata jest także flora rezerwatu. Do najcenniejszych gatunków objętych ochroną ścisłą, zaliczyć można następujące: orlik pospolity Aquilegia vulgaris , parzydło leśne Aruncus dioicus , bluszcz pospolity Hedera helix , wielosił błękitny Polemonium caeruleum , mieczyk dachówkowaty Gladiolus imbricatus , kosaciec syberyjski Iris sibirica , turówka wonna Hierochloe odorata , podkolan biały Platanthera bifolia i kruszczyk błotny Epipactis palustris . Występujace tu gatunki częściowo chronione, reprezentują: grzybienie białe Numphaea alba , porzeczka czarna Ribes nigrum , pierwiosnka lekarska Primula veris , marzanka wonna Galium odoratum i kacanki piaskowe Helichrysum arenarium .

Obszar ten, zróżnicowany pod względem morfologicznym, zasiedla także różnorodna awifauna. Doskonale zachowane starorzecza z osoką aloesowatą i zbiorowiskami szuwarowymi, są siedliskiem takich gatunków jak: rybitwa czarna Chlidonias niger , łyska Fulica atra , trzciniak Acrocephalus arundinaceus , potrzos Emberiza schoeniclus , błotniak stawowy Circus aeruginosus , krzyżówka Anas platyrhynchos i inne. Zadrzewienia, łąki oraz łozowiska są dogodnymi środowiskami życia dla rzadkich gatunków ptaków, takich jak: dudek Upupa epops , dzięcioł zielony Picus viridis , kobuz Falco subbuteo , gąsiorek Lanius collurio , srokosz Lanius excubitor , kwiczoł Turdus pilaris , dzięciołek Dendrocopos minor . Na brzegu rzeki i na wyspach stwierdzono występowanie sieweczki rzecznej Charadrius dubius , czajki Vanellus vanellus , zimorodka Alcedo atthis i dziwoni Carpodacus erythrinus . Rozległe łąki sa miejscem żerowania wielu gatunków ptaków drapieżnych, np: orlika krzykliwego Aquila pomarina , błotniaka łąkowego Circus pygargus , pustułki Falco tinnunculus , myszołowa Buteo buteo a także gniazdującego w okolicy bociana czarnego Ciconia niger .

>>>pokaż mape<<<